De oprichting
Het Internationaal Archief voor de Vrouwenbeweging (IAV) werd op 3 december 1935 opgericht door de feministen Rosa Manus (1881-1943), Johanna Naber (1859-1941) en Willemijn Posthumus-van der Goot (1897-1989). Het doel was het opbouwen van een archief en bibliotheek om het erfgoed van vrouwen te verzamelen en bewaren, en daarnaast het stimuleren en publiceren van wetenschappelijk onderzoek. Het begin van de collectie was een geschenk van Rosa Manus: het archief - waaronder boeken en brieven - van Aletta Jacobs (1854-1929), de eerste vrouwelijke arts in Nederland en een beroemd strijdster voor vrouwenkiesrecht.

De drie feministen hadden een aantal redenen voor de oprichting van het IAV. Zij vonden dat het cultureel erfgoed van vrouwen en informatie over de vrouwenbeweging behouden moest blijven. Veel vrouwen die actief waren geweest in de vrouwenbeweging rond 1900 waren oud of al overleden. Daarnaast hadden de jonge, veelal wetenschappelijk geschoolde feministen, behoefte aan goed gedocumenteerde kennis van het verleden. Bijvoorbeeld om zich te kunnen weren tegen de vele aanvallen op het recht van vrouwen om betaald te werken, die sinds de jaren twintig van regeringswege plaatsvonden.

Het IIAV rond de tweede wereldoorlog
In juli 1940 werden de twee lokalen van het IAV - toentertijd gevestigd in het pand van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam - leeggehaald door de Duitsers. Na de oorlog werd slechts 10 procent van de collectie teruggevonden. In 1947 werd het archief heropend, met vrijwel lege boekenplanken. In 1992 dook een deel van de oude verloren gewaande archieven van het IAV op in Moskou. Na ruim 10 jaar onderhandelen kreeg het IIAV de geroofde archieven eindelijk terug. Klik hier voor de enerverende geschiedenis van deze oude IAV-archieven.

De tweede feministische golf
In de jaren zeventig maakte het IAV - toen gevestigd op de Herengracht - een enorme groei door als gevolg van de tweede feministische golf. In 1975, het Internationaal Jaar van de Vrouw, kreeg de organisatie een flinke overheidssubsidie en kon zij meer betaalde krachten aanstellen. In 1981 betrok het IAV een pand samen met onder meer het Informatie- en Documentatiecentrum voor de Vrouwenbeweging (IDC) - dat vooral actuele informatie verzamelde - en LOVER, tijdschrift over feminisme, cultuur en wetenschap. Het IDC werd in 1969 opgericht door het Nederlandse Vrouwen Comité (in 1975 overgegaan in de Nederlandse Vrouwen Raad), er werd vooral actuele informatie verzameld. Het tijdschrift LOVER werd in 1973 opgericht door de actiegroep Man Vrouw Maatschappij. Het IDC, LOVER en het IAV fuseerden in 1988 tot het Internationaal Informatiecentrum en Archief voor de Vrouwenbeweging (IIAV).

Een prachtig onderkomen
In 1994 verhuisde het IIAV naar de voormalige Gerardus Majellakerk op het Obiplein in de Indische buurt. Deze gerestaureerde kerk met haar immense koepel biedt een waardig onderdak aan de unieke collecties van het IIAV: honderden meters oude en nieuwe tijdschriften, brochures, boeken, archieven, pamfletten, affiches en foto's.

Het IIAV is uitgegroeid tot hét nationale expertisecentrum op het gebied van de positie van vrouwen. Ook internationaal gezien speelt het IIAV een belangrijke rol, vooral in het toegankelijk maken van informatie voor en over vrouwen via moderne informatie- en communicatietechnologie.

Voor uitgebreidere informatie over de geschiedenis van het IIAV kunt u terecht bij de informatiebalie via nummer 020 - 6650820 of via e-mail: [email protected]. Op deze website kunt u meer lezen over de huidige activiteiten en projecten van het IIAV, bijvoorbeeld in de rubriek Nieuws.

Voor vragen of meer informatie kunt u een e-mail sturen naar: [email protected] of bellen naar: 020 - 6650820.
Op www.vrouweninfo.nl kunt u snel en makkelijk actuele informatie vinden.