Biografie: liefde en werk (slot)
|
winkeljuffrouw
[fragment]
|
Dat de winkeljuffrouw niet mocht zitten, vond men normaal. Zo'n meisje
moest letterlijk stand by zijn indien er een klant kwam. Men zei, dat
de klant het zo wilde. Maar dr. Jacobs zag de gevolgen daarvan in haar artsenpraktijk.
De klachten van de meisjes leken verdacht veel op elkaar: "En bijna altijd bleek
na onderzoek, dat zij leden aan gynaecologische afwijkingen, waarvan ik
de oorzaak slechts kon toeschrijven aan het feit, dat deze jonge vrouwen
uren en uren achtereen en elken dag weder opnieuw moesten stáán."
Een winkeljuffrouw werkte rond 1886 in de regel van acht uur 's morgens
tot elf uur 's avonds, inclusief enkele korte pauzes dus vijftien uur.
Medisch onverantwoord, sociaal onverantwoordelijk. Wettelijk toegestaan.
Aletta Jacobs besloot aandacht te vragen voor deze kwalijke zaak. In
januari 1894 publiceerde ze een hartstochtelijke oproep aan de vrouwen
in Nederland om in winkels zitgelegenheid voor de winkeljuffrouw te verlangen.
Als die eis niet werd ingewilligd, moest men als klant de betreffende
winkel voortaan mijden. Een nationale discussie barstte los. Medici verklaarden
zich tegen Aletta en haar idee,
vrouwencomité's
ontstonden die er juist voor waren en de bladen en kranten stonden bol
van de artikelen. Ook nu bleef Aletta Jacobs bij haar overtuiging. En
zij won veld.
Geleidelijk ontstond de overtuiging, dat ook winkeljuffrouwen moesten
kunnen uitrusten. Uiteindelijk werd in 1902 een wet aangenomen, die zitgelegenheid
voor de winkeljuffrouw verplicht stelde.
In die tijd hadden C.V. Gerritsen en Aletta Jacobs samen veel meegemaakt.
Bij de vriendschap was liefde gekomen. Hun vrije huwelijk hadden zij omgezet
in een burgerlijk huwelijk, ondanks beider bezwaren tegen de belofte van
gehoorzaamheid die de vrouw moest afleggen. En zij waren één
bitterzoete dag vader en moeder geweest van een zoontje, dat door een
medische fout niet langer leefde. Deze jaren woonden ze in het grote
huis
aan de Tesselschadestraat, waar ieder eigen
leef-
en werkruimte had. Wel brachten zij gezamenlijk vakanties door; beiden
waren ook lid van de internationale
wielrijdersbond.
Gerritsen steunde zijn geliefde bij haar werk, en hij was een fervent voorstander
van het vrouwenkiesrecht.
|