Biografie: leven en streven
Na de dood van haar geliefde Gerritsen in 1905, duurde het lang eer Aletta
zich weer aan haar idealen kon wijden. De strijd om het vrouwenkiesrecht
trok haar uiteindelijk terug in het volle leven. Al in 1883 had zij om
het stemrecht gevraagd. Met reden, want zij voldeed aan de wettelijke
voorwaarden: ingezetene van Nederland en belasting betalend. Haar aanvraag
om een stembriefje werd op grove wijze afgewezen. Bij de volgende Grondwetswijziging
in 1887 werden vrouwen van het stemrecht expliciet uitgesloten; de wet
sprak nu met nadruk over mannelijke ingezetenen van Nederland. Enkele jaren
later (1894) was de oprichting van de Vereniging voor Vrouwenkiesrecht
(VVK) een feit. Vergaderingen en congressen volgden, in nationaal en internationaal
verband. In 1903 werd Aletta presidente van de VVK om dat vele jaren
te blijven. Het grote doel verenigde allen in de Wereldbond van Vrouwenkiesrecht
(International
Woman Suffrage Alliance), zowel kiesrechtvrouwen uit Amerika,
IJsland en China, Engeland als de wat vormelijke vrouwen uit Nederland.
Met
Carrie
Chapman Catt, de presidente van de
Wereldbond,
maakte Aletta na het overlijden van haar echtgenoot een wereldreis. Zonder
het gemak van vliegtuigen, waren ze aangewezen op treinen en andere trage
vormen van vervoer. Gedurende 1911 en 1912 reisden ze verschillende continenten
over, om het belang van vrouwenkiesrecht en de waarde van internationaal
zusterschap te benadrukken. De steun groeide, en een optimistische blik op de toekomst leek gerechtvaardigd.
Toen brak in 1914 de Eerste Wereldoorlog uit.
Vrede, vrijwel iedereen wilde het, maar hoe, en door wie? Met andere vrouwen die zich voor het vrouwenkiesrecht
hadden ingezet, besloot Aletta Jacobs zich nu aan de bevordering van wereldvrede
te wijden. Het kiesrecht leek daarmee samen te hangen. In december 1912
had ze geschreven: "Ik ben het met
Bertha
von Suttner eens, alleen door invoering van het vrouwenkiesrecht in alle
landen, kan aan de onmenschelijke oorlogen een einde gemaakt worden.
Vrouwen
medezeggenschap geven in de Parlementen is het eenige geneesmiddel voor
deze kwaal..."
De vredesbeweging spreidde zich over de wereld uit en Nederland was erbij.
In 1915 werd in Den Haag een
groots
congres gehouden, waarop vele vooraanstaande vrouwen aanwezig waren, afkomstig
uit landen die met elkaar in oorlog waren. Na het congres sprak Aletta
Jacobs in Amerika met president
Woodrow
Wilson. De Women's International League for Peace and Freedom (WILPF)
werd opgericht, die nog steeds bestaat. Maar hoe zat het intussen met
het vrouwenkiesrecht?
|