Extra: dr. Aletta Jacobs Filmfonds (slot)

plaquette [detail]

Minder geld, dus kleinere plannen maken, besloot het bestuur. Het dr. Aletta Jacobs Filmfonds wijzigde van koers. Een film was niet meer het hoogste streven, maar een eenvoudig doch passend gedenkteken. Een borstbeeld of een plaquette moest het worden, zodat er in ieder geval iets blijvends was waarmee Aletta geëerd kon worden. Het was een mooie gedachte de plaquette aan de gevel de Tesselschadestraat 15 te bevestigen, want daar had Aletta jaren gewoond en haar praktijk als arts uitgeoefend.

De gemeente Amsterdam verklaarde "zeer sympathiek" te staan tegenover het plan en zelfs geld te willen bijdragen, indien de opdracht aan een Amsterdamse beeldhouwer verstrekt werd. Dat kon: de Amsterdamse Katinka Schouten-van Rood aanvaardde de opdracht met genoegen en ging aan de slag.

Maar ja, in den lande bevonden zich velen die indertijd een toegangsbewijs voor een film over Aletta Jacobs hadden gekocht. Zouden die zich wel kunnen verenigen met het plaquette-plan? En behoorden zij niet te weten dat Amsterdam hieraan geld bijdroeg? Het bestuur wilde met iedereen overleggen, maar de Amsterdamse wethouder voor de Kunstzaken mr A. de Roos schreef streng: "Het wil mij voorkomen, dat het geen aanbeveling verdient, bij het geven van algemene bekendheid aan deze plannen, gewag te maken van de financiële medewerking der gemeente Amsterdam. Dit zou tot gevolg kunnen hebben, dat velen hun bijdragen zouden terugvorderen." Toch handelde het bestuur naar eigen geweten. Terecht, want sommige donateurs vroegen het geld terug. Anderen waren blij met het idee, dat Aletta Jacobs alsnog, zij het anders dan verwacht, gehuldigd zou worden.

Op donderdag 12 februari 1959 was het zover: aan de Tesselschadestraat 15 werd een bronzen plaquette onthuld van Aletta Jacobs. De kranten stonden er vol van. Gelukkig was er nog aandacht voor Nederlands meest doortastende vrouw! Of eigenlijk niet zo gelukkig, want treurig genoeg moest hier en daar nog uitgelegd worden wie zij ook al weer was. Zo schreef de Groene Amsterdammer: "Misschien is het voor jongere mensen al nodig om te vermelden dat Aletta Jacobs de eerste Nederlandse vrouw was die hier aan een universiteit studeerde en dat zij tevens de eerste vrouwelijke arts in ons land was. Bovendien heeft zij veel gedaan voor de emancipatie van de vrouw, o.a. in de beweging voor vrouwenkiesrecht en op het gebied van de seksuele voorlichting". Waarvan akte.