Extra: Scriptie-opzet voor middelbare scholieren

Suggesties voor thema's

In het leven en werk van dr. Aletta Jacobs zijn bijvoorbeeld de volgende onderwerpen interessant voor een scriptie.. Die worden hier opgenoemd met daaronder belangrijke vragen erover. Als je je eigen onderwerp kunt laten aansluiten op een van deze thema's, weet je dat er genoeg bronnen zijn om informatie uit te putten. Kies je voor een oorspronkelijk onderwerp dat nog niemand eerder bedacht heeft, dan verrijk je de wetenschap zeer, maar zul je je moeten voorbereiden op een periode van intensief onderzoek verrichten. Dat kan veel vreugde geven, maar bedenk vooraf of je er genoeg tijd, speurzin en vasthoudendheid voor bezit.

	Onderwijs en studie H.B.S.
	Aletta Jacobs was het eerste meisje dat in Nederland de Hoogere Burgerschool (H.B.S) bezocht. De school stond in haar geboorteplaats Sappemeer. Waarom ging er niet eerder een meisje naar de H.B.S? Hoe kwam het dat Aletta daarvoor toestemming kreeg? Wat schreven de kranten erover? Was iedereen positief over deze co-educatie? Welke vormen voor onderwijs waren er toen, zowel voor jongens als voor meisjes? En welke school had je zelf liever bezocht?
	Universiteit
	In Groningen bezocht Aletta Jacobs de universiteit om medicijnen te studeren. Zij werd de eerste vrouwelijke arts van Nederland. Was zij werkelijk de eerste vrouw die naar een universiteit ging? (Zoek in de encyclopedie op: Anna Maria van Schuurman.) Wat waren de argumenten voor en tegen vrouwelijke artsen? Ken je nu nog jongens of mannen die liever geen vrouwelijke huisarts hebben en waarom is dat zo, denk je? Zijn vrouwen van nature beter geschikt voor sommige beroepen dan voor andere?

Kiesrecht en parlementaire democratie In 1848, ruim 150 jaar geleden, hadden vrouwen geen recht om te stemmen en mochten ze ook niet gekozen worden. Dat was de geest van de wet. Pas na verschillende wetswijzigingen was dat in 1922 eindelijk anders: het vrouwenkiesrecht was gewonnen. Waarom duurde het maar liefst 74 jaar voordat Nederlandse vrouwen ook gebruik konden maken van het passief en actief stemrecht? Hoe kan het, dat Nederland zichzelf een democratie noemde terwijl vrouwen van belangrijke rechten als kiesrecht werden uitgesloten? Wat waren de grootste obstakels die in de loop de jaren overwonnen moesten worden? Wie hebben daar in Nederland het meest aan bijgedragen? Vind je dat je als vrouw moreel verplicht bent om te stemmen?

Arbeid, beroep en loon Aan het begin van de 20ste eeuw stonden niet alle beroepen open voor vrouwen. Veel werden 'onvrouwelijk' gevonden. Door de industrialisatie ontstonden veel betrekkingen in fabrieken en werkplaatsen. Daar vonden veel vrouwen werk, maar soms kregen ze daarvoor een lager loon dan hun mannelijke collegae. De arbeidswet uit 1899 verbood vrouwen meer dan elf uur te werken en stond niet toe, dat ze nachtarbeid verrichtten. Wat maakte werk 'vrouwelijk' en 'onvrouwelijk' in de ogen van de maatschappij? Hoe kun je het werk van dr. Aletta Jacobs beoordelen? Waarom verdienden vrouwen minder loon voor hetzelfde werk? Is dat nog steeds zo? Waarom mochten mannen volgens de wet van 1899 wel lange dagen maken en 's nachts werken? Werd zo de emancipatie van vrouwen tegengehouden of juist bevorderd?

Huwelijk en seksualiteit Aletta Jacobs heeft veertien jaar lang gratis spreekuur gehouden voor arme vrouwen. Zo ontdekte ze dat veel vrouwen de ene na de andere zwangerschap doormaakten, wat hun lichaam op den duur uitputte en de armoede vergrootte. Daarom introduceerde ze een voorbehoedmiddel (het pessarium) en schreef ze een voorlichtingsboek getiteld De vrouw, haar bouw en haar inwendige organen (1899). Zo werden vrouwen zelfstandiger. Aletta was dat ook. Zij had veel moeite met het afleggen van de gehoorzaamheidsbelofte toen ze in 1892 trouwde met C.V. Gerritsen. Waarom zorgde de bestaande medische stand niet voor deze vrouwelijke patiënten? Welke voordelen had het pessarium en wat waren de argumenten van de tegenstanders? Welk verband werd er destijds gelegd met de prostitutie? Werden er destijds meer voorlichtingsboeken voor vrouwen geschreven? Wat betekende het volgens de toenmalige wet dat een vrouw haar echtgenoot gehoorzaamheid beloofde? Vind je het rechtvaardig dat in een huwelijk de ene partner de zeggenschap heeft over de andere?